Mot présent dans
Variantes historiques ou dialectales attestées :
Aucune
Formes fléchies (0)
Définition
[1659, 1732, 1850, 1927, 1929, 1944, 1985, 2013, 2015] A-US [DA]
1. Uheloc'h eget (ub. udb.).
[1659] A-us d'ho tremm.
[1850] A-us d'ho penn. [1850] N'eus den a-us deomp.
[1929] Damdost hag a-us d'ar c'hreñvlec'h, ur maread morevned gwenn-skedus a falc'he hag a ervenne an avel hag an ec'honder gant o divaskell. [1944] « Kement tra a savo a-us d'an douar a vezo d'it, tier, girzier, gwez, trevadou : me ne c'hallin ket da gas kuit anez paea d'it talvoudegez da beadra ha da labouriou. » [1944] D'am c'hred, hag ar gredenn-se a oa hini holl Dregeriz ha Kerneviz, ni a oa pell a-us d'ur Gallo, ni en em brize dek gwech muioc'h eget ur Gallo. [1944] Kentañ tra 'voe graet, a voe tennañ ur poltred ; bez' em eus miret ul luc'hskeudenn, — dislivet siwazh gant an amzer, — eus ar baotredigoù-se bodet en-dro d'o mestr karet an aotrou Vallée, ha banniel gwenn erminiget Breizh o 'stribilhañ a-us d'o fenn. [1985] Beg an torgennoù a-us da gêr a zo beuzet c'hoazh er vogidell.
[2013] Dindan skeudenn ar roue Gralon,[...], met ivez rag-eeun a-us skeudenn an dug e-unan.
2. War-c'horre (udb.).
Date d'attestation
ahuz d'ho trem (a-us d'ho tremm)
Référence : LDJM.1, pg (au) dessus (de vostre veuë)
a uz hac a js (a-us hag a-is)
Référence : GReg, pg (au) dessus (de vôtre têtre, & au dessous de vos pieds)
a uz
Référence : GReg, pg (au) dessus (par dessus)
a-ûz hô penn (a-us ho penn)
Référence : GON.II, pg a-ûz
n'eûz dén a-ûs d'éomp (n'eus den a-us deomp)
Référence : GON.II, pg us, uz
a-us da
Référence : GERI.Ern, pg a-us
Damdost hag a-us d'ar c'hreñvlec'h, eur maread morevned gwenn-skedus a falc'he hag a ervenne an avel hag an ec'honder gand o diouaskell hag o gournijadeg kammikellek. (Damdost hag a-us d'ar c'hreñvlec'h, ur maread morevned gwenn-skedus a falc'he hag a ervenne an avel hag an ec'honder gant o divaskell hag o gournijadeg kammikellek.)
Référence : SVBV, p5
D'am c'hred, hag ar gredenn-se a oa hini holl Dreregiz [sic] ha Kerneviz, ni a oa pell a-us d'eur Gallo, ni en em brize dek gwech muioc'h eget eur Gallo. (D'am c'hred, hag ar gredenn-se a oa hini holl Dregeriz ha Kerneviz, ni a oa pell a-us d'ur Gallo, ni en em brize dek gwech muioc'h eget ur Gallo. )
Référence : EURW.1, p35
Kenta tra 'voe graet, a voe tenna eur poltred ; bez' em eus miret eul luc'hskeudenn, — dislivet siouaz gant an amzer, — eus ar baotredigou-se bodet en dro d'o mestr karet an Aotrou Vallée, ha banniel gwenn herminiget Breiz o 'stribilha a-us d'o fenn. (Kentañ tra 'voe graet, a voe tennañ ur poltred ; bez' em eus miret ul luc'hskeudenn, — dislivet siwazh gant an amzer, — eus ar baotredigoù-se bodet en-dro d'o mestr karet an aotrou Vallée, ha banniel gwenn erminiget Breizh o 'stribilhañ a-us d'o fenn.)
Référence : EURW.1, p59
« Kement tra a savo a-us d'an douar a vezo d'it, tier, girzier, gwez, trevadou : me ne c'hallin ket da gas kuit anez paea d'it talvoudegez da beadra ha da labouriou. » (« Kement tra a savo a-us d'an douar a vezo dit, tier, girzhier, gwez, trevadoù : me ne c'hallin ket da gas kuit anez paeañ dit talvoudegezh da beadra ha da labourioù. »)
Référence : EURW.1, p9
Pell diouzh an douar eo chomet al lestr a-sav, ha ne weler arouez a vuhez ebet du-hont nemet un nebeud toennoù ruz pe wenn e gwask ar gwez glas ; beg an torgennoù a-us da gêr a zo beuzet c'hoazh er vogidell.
Référence : DGBD, p23
Dindan skeudenn ar roue Gralon, uhelbintet etre an daou dour met ivez rag-eeun a-us skeudenn an dug e-unan, pell en traoñ ouzh ar porched (n'emañ ket mui ar skeudenn diwezhañ-mañ da vezañ gwelet), e oa enskrivet kement-mañ : "Evel ma roas impalaer Konstantin d'ar pab e zouar, heñvel doare e roas an douar-mañ da Gaourantin Gralon, roue kristen Bretoned Arvorig.
Référence : LLMM, Niv. 399, p. 15
War an dar marmor emañ ar voutailhad vodka hanter c'houllo hag en armel-voger a-us dezhi ez eus pevar asied, peder gwerenn, daou das hag al loaioù.
Référence : EHPEA, p14
Notice étymologique
Notes diverses